مدیریت میکس‌های صوتی با میدی کنترلرهای سخت افزاری

اگر میکس کردن با ماوس و کیبورد روی صفحه نمایش برایتان خسته کننده شده‌ است، شاید وقت آن رسیده که به یک میدی کنترلر سخت افزاری فکر کنید. اما باوجود مدل‌های متنوع که در بازار موجود است، چگونه می توانید مدل مناسب خود را انتخاب کنید؟

یکی از مشکلات رایجی که در استفاده از سیستم‌های صوتی مبتنی بر کامپیوتر وجود دارد، این است که کار با آنها محدود به کیبورد و ماوس است. در حالی که تجهیزات سنتی استودیو، از دکمه‌ها و فیدرها استفاده می شود که امکان تغییر همزمان چندین پارامتر را فراهم می کنند. راه حل ساده برای این مشکل، استفاده از یک میدی کنترلر است که حرکت دکمه‌ها و فیدرهای فیزیکی را به پیام‌های میدی تبدیل می کند تا بتوانید دکمه‌ها و فیدرهای مجازی روی صفحه را به راحتی کنترل کنید.

چالش اصلی زمانی شروع می شود که بخواهید یک میدی کنترلر انتخاب کنید، چون گزینه‌های متنوعی در بازار وجود دارد. بهتر است نگاه کلی به انواع موجود بیندازیم و نقاط قوت و ضعف هر کدام را بررسی کنیم.

شروع میکس با میدی کنترلرهای سخت افزاری

یکی از ساده ترین نوع کنترلرها، MIDI fader box است که معمولا دارای 8 یا 16 فیدر، به همراه چند دکمه یا پیچ کنترلی است. برای گیتاریست‌هایی که به تنهایی کار می کنند، وجود یک جک پدال قابل تنظیم بسیار کاربردی است زیرا امکان کنترل، بدون نیاز به دست را فراهم می کند. این نوع کنترلرها به دلیل استفاده از فیدرهای دستی (غیر موتوری)، قیمت مقرون به صرفه‌ای دارند. همچنین، می توانید عملکرد هر فیدر را به گونه‌ای تنظیم کنید که پیام میدی خاصی ارسال کند. مثلا برای کنترل سطح صدای کانال‌های یک میکسر در نرم افزار، می توانید هر فیدر را به یک کانال میدی اختصاص دهید تا پیام CC7 را در بازه صفر تا 127 ارسال کند. اگر کنترلر دارای پیچ‌های کنترلی باشد، می توانید از آن‌ها برای تنظیم پنینیگ (pan) با پیام CC10 استفاده کنید.

اگر تنها قصد شما کنترل سطح صدا و پن است، یک میدی کنترلر ساده همانطور که توضیح داده شد، کافی است. اما اکثر کاربران به امکانات پیشرفته تری نیاز دارند، مانند استفاده از فیدرها برای کنترل ارسال‌های فرعی یا تنظیم پارامترهای اکولایزر یا پلاگین‌ها. برای دستیابی به این سطح از انعطاف پذیری، کنترلر باید قابلیت برنامه ریزی داشته باشد، مشابه آنچه در سینتی سایزر ها یا پدال‌های افکت مشاهده می شود.

با این قابلیت می توانید هر پچ فیدر را برای کارهای مختلف تنظیم کنید: برای مثال پچ اول برای کنترل حجم صدا، پچ دوم برای تنظیم ارسال فرعی یک، پچ سوم برای ارسال فرعی دو و همینطور ادامه دهید. برای انجام این کار به یک نمایشگر و تعدادی دکمه برای برنامه ریزی نیاز دارید. همچنین معمولا یک چرخ داده (data wheel) هم برای ساده تر شدن برنامه ریزی و حتی انجام کنترل‌های زمان واقعی، مثل جابجایی صدا در نرم افزارهای خاص، استفاده می شود.

تنظیم فیدر و پیچ‌ها برای هر بانک می تواند فرآیندی زمان بر باشد، اما برخی از کنترلرها این مشکل را با ارائه قالب‌های آماده برای کنترل سکوئنسرهای پرکاربرد یا ویرایش سینتی سایزرهای معروف حل می کنند. بسیاری از کنترلرها از قابلیت یادگیری MIDI بهره می برند که برای فعال شدن به ورودی و خروجی MIDI نیاز دارند، تا بتوانند داده‌های میدی را از سکوئنسر دریافت کنند.

به طور معمول، یک فیدر وارد حالت یادگیری MIDI می شود، با حرکت دادن هر فیدر نرم افزاری در سکوئنسر توسط ماوس، کنترلر به طور خودکار فیدر انتخاب شده را به آن پارامتر خاص اختصاص می دهد. تنظیمات میدی بسیار ساده است و شامل اتصال خروجی میدی کنترلر به ورودی میدی سکوئنسر و خروجی میدی سکوئنسر به ورودی میدی کنترلر می شود، البته در صورتی که کامپیوتر شما از یک رابط میدی چند پورت پشتیبانی کند.

از آنجا که برخی از کاربران تنها یک پورت MIDI دارند، بسیاری از میدی کنترلرها قابلیت ترکیب داده‌های میدی را ارائه می دهند. این قابلت به شما اجازه می دهد تا داده‌های میدی حاصل از کیبورد و فیدرها را درون کنترلر با هم ترکیب کرده و سپس به سکوئنسر ارسال کنید، همانطور که در شکل 2 نشان داده شده است.

اگر کنترلر قابلیت ترکیب داده‌های میدی را به صورت داخلی نداشته باشد، می توانید از یک دستگاه ادغام MIDI خارجی استفاده کنید. این دستگاه داده‌های میدی ارسال شده از کیبورد و کنترلر را با هم ترکیب کرده و سپس آنها را به ورودی MIDI سکوئنسر منتقل می کند. این راهکار تضمین می کند که تمامی اطلاعات دریافتی از کیبورد و کنترلر به صورت هماهنگ و بدون مشکل به سکوئنسر منتقل شده و به درستی عمل کنند.

یکی از نقاط ضعف‌ میدی کنترلرهای چند منظوره این است که فیدرها به صورت خودکار حرکت نمی کنند و تنها زمانی تغییر می کنند که شما به صورت دستی آنها را جا به جا کنید. به همین دلیل، اگر از اتوماسیون صدا استفاده کنید یا بین بانک‌های مختلف جا به جا شوید، موقعیت‌ فیزیکی فیدرها ممکن است با مقدار فعلی پارامتری که به آن اختصاص داده شده‌اند هماهنگ نباشد.

برای رفع این مشکل، چند روش رایج وجود دارد. متداول ترین روش این است که فیدر تنها زمانی کنترل پارامتر مورد نظر را به دست می گیرد که از موقعیتی عبور کند که با مقدار فعلی آن پارامتر مطابقت دارد. این کار از تغییر ناگهانی و ناهماهنگ مقادیر جلوگیری می کند، تغییری که ممکن است زمانی رخ دهد که فیدر فورا مقدار جدیدی را به پارامتر اختصاص دهد. البته در برخی موارد از روش‌های ساده تری نیز استفاده می شود.

سیستم‌هایی که فاقد فیدرهای متحرک هستند، زمانی بیشترین کارایی را دارند که برای وظایف ثابت و مشخص، مانند تنظیم سطح صدا یا پن، استفاده شوند، بدون نیاز به تغییر مداوم عملکردها. اما اگر لازم باشد مرتبا بین وظایف و عملکردهای مختلف جا به جا شوید، هماهنگ کردن دستی فیدرها با مقادیر جدید روی صفحه هر بار، فرآیند را به شدت خسته کننده می کند. این مشکل تا حدی با وجود چراغ‌های نشانگر روی کنترلر حل می شود، چرا که آن‌ها نشان می دهند فیدر چه زمانی با مقدار فعلی پارامتر هماهنگ است، اما متاسفانه بسیاری از کنترلرهای ارزان تر این ویژگی مفید را ندارند.

استفاده از میکسرهای دیجیتال به عنوان میدی کنترلر

میکسرهای دیجیتال سخت افزاری می توانند به عنوان میدی کنترلرهای کارآمد عمل کنند، چه فیدرهای آنها موتوری باشند چه نباشند. اگر این میکسرها دکمه‌های اضافی داشته باشند که قابل تخصیص به بخش‌های مختلف سکوئنسر باشند، کار با آنها می تواند بسیار راحت تر شود و به ویژه در انجام وظایفی مانند ورودی و خروجی از رکورد، از ماوس سریع تر و راحت تر عمل کنند. فیدرهای دستی این میکسرها معمولا با نشانگرهایی همراه هستند که نشان می دهند فیدر در موقعیتی قرار دارد که با مقدار داده فعلی همخوانی دارد، که این ویژگی برای اتوماسیون میکس بسیار ضروری است. با این حال، این نوع میکسرها معمولا توانایی تعریف پیام‌های میدی که توسط فیدرها ارسال می شود را ندارند.

اگر کنترلر شما نمی تواند برای ارسال پیام‌های مختلف دوباره برنامه ریزی شود، در این صورت وظیفه تبدیل داده‌ها (از آنچه هست به چیزی که می خواهید باشد) در ورودی به سکوئنسر شما باقی می ماند. در Logic این کار با استفاده از Environment انجام می شود، درحالی که در Steinberg’s Cubase شما از Mixer Maps استفاده می کنید. این می تواند به تخصص و صبر نیاز داشته باشد، اگر چه ممکن است راه حل‌های آماده برای برخی از میکسرها و کنترل کننده‌های رایج تر را در برخی از وب سایت‌های پشتیبانی یا در نرم افزار اضافی همراه با سکوئنسر خود بیابید.

میکسرها با فیدرهای موتوری این مزیت را دارند که می تواند موقعیت فیدرها را به طور دقیق با داده‌های سکوئنسر همگام کنند. به این معناست که هر تغییری که در نرم افزار ایجاد شود، بلافاصله در موقعیت‌های فیدرها منعکس می شود و بالعکس، هر حرکت فیدر به طور خودکار داده‌های مربوطه را در سکوئنسر بازتولید می کند. با این حال، برای همگام سازی دقیق این فیدرها با داده‌های سکوئنسر، به یک اتصال میدی بین میکسر و سکوئنسر نیاز است. از آنجایی که میکسرها معمولا به طور اختصاصی به عنوان میدی کنترلر  طراحی نشده‌اند، بسیاری از آنها امکانات ادغام میدی را ارائه نمی دهند. برای حل این مشکل می توان یک رابط میدی چند پورت یا یک MIDI merge box استفاده کرد. با این حال چون ممکن است 16 فیدر میدی احتمالا تمام 16 کانال میدی یک پورت را اشغال کنند، داشتن پورت‌های میدی اضافی برای عملکرد بهتر بسیار ضروری است.

کنترل کننده‌های اختصاصی

بهترین راه حل‌ها برای کنترل نرم افزارهای صوتی استفاده از کنترلرهای اختصاصی و متحرک هستند که برای هر نرم افزار خاص به طور دقیق بهینه شده‌اند. دستگاه‌هایی مانند Emagic’s Logic Control، Digidesign’s Control 24 و Steinberg’s Houston نمونه‌ای از کنترلرهای اختصاصی هستند. وجه مشترک این دستگاه‌ها، قابلیت جابجایی سریع و یکپارچه بین بانک‌های فیدر است، به طوری که با فشار دادن یک دکمه می توانید از کنترل فیدر به aux یا EQ جا به جا شوید. آنها همچنین دارای نمایشگرهایی هستند که به شما نشان می دهد هر فیدر در هر زمان چه چیزی را کنترل می کند. کنترل‌های حمل و نقل نواری مناسب و دکمه‌های mute/solo نیز دیگر ویژگی‌های این دستگاه‌های اختصاصی هستند. با توجه به این که کامپیوترهای مدرن می توانند پردازش‌های صوتی با کیفیت بالا و فرمت 32 بیتی ارائه دهند، ترکیب یک سطح کنترل حرفه‌ای با یک کامپیوتر سریع می تواند به اندازه یک میکسر دیجیتال سخت افزاری کارآمد و کاربر پسند باشد.