امروزه یکی از مهارتهای اصلی موزیسینها، میکس با هدفون است. از برخی مهندسان صدا در مورد اینکه چه نکاتی باعث می شود نتییجه مثبتی در کار خود کسب کنند، پرسیده شد. هر مهندس صدایی عاشق کار در استودیو هست، نمی توان انکار کرد که کار در یک محیط مناسب و همراه با استودیو مانیتورها راحت تر و طبیعی تر می باشد. در عین حال، باید بتوانیم در بیرون از استودیو به کار خود ادامه دهیم. برخی از افراد معتقد هستند که میکس را نمی توان با هدفون انجام داد، اما بسیاری از مهندسان صدا بر این باور نیستند. در ادامه به برخی از توصیههای مهندسان برجسته میکس و مسترینگ در مورد مزایا و معایب میکس روی هدفون و چگونگی تبدیل هدفون به وسیلهای مطمئن برای مانیتورینگ می پردازیم.
میکس حرفهای خارج از محیط استودیو
مانی ماروکوین (میکس و مستر ریحانا، برونومارس، کانیه وست را انجام داد.) می گوید: « مهندسان، طبیعتا باید تحت هر شرایطی و با هر چیزی که دارند کار کنند.» بنابراین در صورت نیاز می توان برای میکس از هدفون استفاده کرد.
بیشتر میکسهای دیوید بوتریل (Peter Gabriel، Tool، Muse) در محیطهایی خارج از استودیو انجام شده است، و او را به این باور رسانده است که “شما فقط خود را با محیط و ابزارهایی که دارید هماهنگ کنید.” این عقیده در ذهن اکثر مهندسان صدا هست که در نهایت هر کاری که برای پیاده سازی ایده لازم است را انجام دهید. علی استاتون (Seal، Madonna، Turin Brakes) این موضوع را که چگونه توانسته زندگی خود را به عنوان یک مهندس میکس با کاری که به عنوان برنامه نویس Ableton برای هنرمندانی از جمله Madonna، Richard Ashcroft و Snow Patrol انجام می دهد، متعادل کند را با این جمله بیان کرد:”من با George Ogilvie یک ضبط انجام دادم که در استودیو دنیای واقعی شروع شد، اما پس از آن مجبور شدم نزدیک به پنج ماه با Snow Patrol و Ed Sheeran در ایالات متحده باشم. این زمانی بود که شروع به میکس کردن با هدفون کردم، زیرا مجبور بودم دائم جابجا شوم.”
همچنین به نتیجه مثبت نیز دست یافت، در نهایت علی در اتاقش در Real World Studios بخشی از میکس خود را انجام داد و می گوید: به سختی می توانید تفاوت بین میکس هدفون و میکس در استودیو را تشخیص دهید، به خصوص اکنون که مستر شده اند.
میکس با هدفون خوب یا ترکیب اسپیکر مانیتور با آکوستیک بد؟
این روزها اکثر اسپیکر مانیتورها مرجع و قابل اعتماد هستند. اما صدایی که شما می شنوید موثر از ترکیب اسپیکر مانیتورینگ و آکوستیک شما است. هر چیزی که در اتاق شما قرار دارد بر روی صدا تاثیر خواهد گذاشت و درک شما از میکس را تغییر خواهد داد. بنابراین شما بر اساس اسپیکرها نه، بلکه براساس صدایی که می شنوید تصمیم می گیرید وممکن است بخاطر تغییر فرکانسی، اشتباه تصویر سازی کنید. روشهایی مانند Sonarworks Reference، IK Multimedia‘s ARC، Dirac و Trinnov ابزارهای شگفت انگیزی هستند و برای کالیبره کردن محیط و شبیه سازی آکوستیک استودیو مفید هستند، اما با این وجود، شما اگر محیط آکوستیک مناسبی نداشته باشید، نتیجه مثبت دریافت نخواهید کرد.
درواقع یک میکس همیشه در حال تغییر است، بسته به جایی که پخش می شود و وظیفه شما به عنوان یک میکس کننده این است، چیزی را بسازید که هر جا که شنیده می شود بهترین بازنمایی از ویژگیهای آن باشد. به این بستگی دارد که مرجع شما تا حد امکان بی طرفانه باشد. دلیل آنکه اثبات می کند استفاده از هدفون نظریه درستی است، عواملی که موجب اشتباه می شوند مانند آکوستیک اتاق را حذف می کند.
مهندسان مسترینگ مسلما بهترین افکار را در ذهن دارند. باب لودویگ، مهندس مسترینگ افسانهای (Led Zeppelin، David Bowie، Jimi Hendrix) می گوید: «با فرض اینکه یک اتاق و اسپیکر مانیتور خوب داشته باشم، هرگز با هدفون مستر یا میکس نمی کنم. ولی اگراسپیکر و محیط مناسبی نداشته باشم، به هدفون اعتماد خواهم کرد.» تمام کسانی که کار میکس را انجام می دهند حس مشابهی دارند: آنها اسپیکر مانیتورینگ را به عنوان مرجع ترجیح می دهند، اما موافقند که هدفون گزینه بهتری نسبت به اسپیکر خوب در یک محیط غیر آکوستیک است.
شنوایی قابل اعتماد
دلیل اساسی اینکه هدفون می تواند به عنوان وسیلهای قابل اعتماد برای مانیتورینگ، مورد استفاده قرار گیرد به بهترین شکل ممکن در جمله کوتاهی از مایکل برائر(Coldplay، Rolling Stones، John Mayer) خلاصه می شود:”تا زمانی که مرجعی قابل اعتمادی داشته باشیم مهم نیست.” به عبارت دیگر، میکس با هدفونبه همراه ابزارهای دیگر نتیجه بهتری را به شما می دهد. مانی می افزاید: “راه حل تمام آنها این است که شما باید هدفون خود را بشناسید. همه چیز به زمان و تکرار بستگی دارد. به میکسها یا ضبطهایی که از آن لذت می برید گوش دهید، به زودی پاسخ فرکانسی هدفونهایتان را درک خواهید کرد و می توانید با آن سازگار شوید.” زمانی شما به بهترین میکس با هدفون خود دست پیدا می کنید که با آن کاملا سازگار شوید. هنگامی که از میکس خود راضی هستید، آنرا با اسپیکرهای معمولی پخش کنید و تفاوتها را یاداشت نمایید. اگر مبتدی هستید و تازه شروع به فعالیت کردهاید و اسپیکر مانیتورینگ برای میکس در دسترس ندارید، سعی کنید آن را در استودیوهای دیگر، استریو خانگی، استریو ماشین و غیره امتحان کنید و هر ویژگی خوب یا بدی را که با آن مواجه می شوید یادداشت کنید. این کار باعث می شود شما متوجه شوید که میکس شما در فضای دیگه هم به خوبی اجرا می شود که این موضوع بسیار مهم است. دیوید پیشنهاد می کند نظر مهندسان مسترینگ را هم در مورد میکس خود بپرسید. زیرا آنها بی طرف هستند و نظرشان با ارزش است. با استفاده از تمام این تحقیقات در فرآیند میکس ، با عث خواهد شد هر جا از میکس که دچار نقص یا بی دقتی شده است بررسی کنید و بهترین کار خود را ارائه دهید و در نهایت یک میکس قابل اعتماد ایجاد خواهید کرد. ابزارهایی برای کمک به میکس با هدفون و اسپیکر وجود دارد. علی و تچاد بلیک (Black Keys، Arctic Monkeys، Pearl Jam) از Sonarworks Reference 4 Headphone Edition استفاده می کنند که به گفته تچاد به خوبی با اسپیکر سازگاری دارد. هدف Studio Edition این است که مانیتورهای استودیویی را در یک فضای آکوستیک کالیبره کند، در صورتی که Headphone Edition خصوصیات فرکانسی هدفون را بر طرف می کند. این را می توان به طور گسترده انجام داد، ممکن است هدفون شکا در لیست آن نباشد که در این صورت مدل هدفون خود را به Sonarworks می فرستید و آنها یک فایل کالیبره برای شما ارسال می کنند. علی برای میکس خود از Sennheiser HD650s استفاده کرد که که به گفته او ارزش هزینه کردن را داشت. (سایت پسکو برندهای Audio-Technica،ONEODIO،Sennheiser و Presonus را برای انجام بهترین میکس خود با هدفون را ارائه میدهد.)
چشم و گوش
یک اسپکتروم آنالایزر در مانیتور باس قرار دارد، که طیف فرکانسی سیگنال ورودی را نمایش می دهد. شما نباید با توجه به meterها میکس خود را تغییر دهید. نمی توان گفت زمانی که میترها در یک سطح و منظم هستند بنابراین صدا نیز خوب است، گاهی همه چیز خوب دیده می شود اما ممکن هست صدا آنطور که باید خوب نباشد. زمانی که در حال تنظیم هدفون هستید، چندین میکس مرجع را تجزیه و تحلیل کنید تا ارتباط بین آنچه که می شنوید با آنچه که می بینید را متوجه شوید. می توانید از Visualizer NUGEN یا برندهایی مانند iZotope، Waves، Voxengo و Blue Cat Audio استفاده کنید. همچنین پلاگینهای شبیه ساز room، مانند پلتفرمهای Waves Nx، Audeze’s Reveal+، Blue Cat’s Re- و Realphoneها قابل استفاده هستند. از هدفون برای شبیه سازی محتوای برنامه در حال پخش در اتاق استفاده می شود به صورتی که تصور می شود از بلندگو، موزیک را گوش می دهید.+ Reveal با ارائه توانایی ایجاد یک ‘aural map’ به عبارت دیگر، یک عملکرد انتقال سفارشی مرتبط با سر که متناسب با شنوایی شما طراحی شده است. Waves Nx به HRTF متکی است اما سخت افزار جداگانهای دارد: این افزونه با استفاده از دوربین کامپیوتر یا بلوتوث می تواند حرکات سر شما را دنبال کند.
تاثیر گذاری حس کردن صدا بر روی میکس
میکس شما تنها با گوش انجام نمی شود، هر چقدر هم که شما با هدفون شبیه سازی کنید باز هم اتاق واقعی نخواهد شد، نه بخاطر وجود خطاها بلکه به این دلیل است که در اتاق گاهی موزیکها را براساس برخورد فرکانس به شما و حسی که از آن دریافت می کنید میکس خود را انجام می دهید. باب توضیح می دهد که در بسیاری از ژانرها، شخص به تاثیر فیزیکی شکل موجهایی که به بدن برخورد می کند نیاز دارد تا میکس مد نظر خود را انجا دهد.
دیوید به کمک یک ساب ووفر تنظیمات میکس خود را انجام می دهد و همچنین مایکل از مجموعه مانیتورها از جمله ATC SCM50s و چندین Subwoofer Pros Studio Sub 12 استفاده می کند.
با این حال، لازم به ذکر است که میکسهای موفق بسیاری بر روی مانیتورینگهایی انجام شده است که دارای خصوصیات mid-forward و bass-lightهستند، مانند Yamaha NS10. عدم وجود باس از جنس فلت (صدای حجیم تولید می کنند) در هدفونهاموجب محدودیت در میکس نخواهد شد. در این صورت در اسپیکرهای NS10 نیز وجود ندارد پس چطور با آنها میکس انجام می دادند؟ هیچکاری نشد ندارد و ما خودمان را با مسائل وفق می دهیم.با این حال، مایکل و تچاد هر دو اشاره می کنند که EQ در هدفون باعث می شود چالش برانگیزتر شود. تچاد اشاره می کند که او می تواند از هدفون برای میکس صداهایی با حجم بالا استفاده کرد.
نزدیکی به منبع صدا
زمانی که شما به کمک اسپیکرها میکس خود را انجام می دهید گوش آزاد است و صداها و فرکانسها در جریان هستند اما در هدفونها به دلیل آنکه به گوش بسیار نزدیک است باعث می شود صدا غیر واقعی به گوش برسد زیرا جریانی ندار و دائم در حال تکرار هست بنابراین برای آنکه این مشکلات پیش نیاید بهتر است از هدفونهای پشت باز استفاده نمایید. مانی در این مورد اینگونه می گوید که: “من به اندازهای که می توانم دینامیک صدا را با اسپیکرهایم درک کنم با هدفون نمی توانم، با هدفونها سخت تر می توان این کار کرد و مناسب کار من نمی باشد.”
بیشترین تفاوتی که بین اسپیکر مانیتور و هدفون در پخش صدا وجود دارد، صداهایی که به چپ و راست متمایل شده اند، می باشد. هدفونها طوری طراحی شده اند که چپ و راست شدن صداها به خوبی قابل تفکیک هستند اما اسپیکرها ا ز این قابلیت برخوردار نمی باشند. هیچکدام از اینها لزوما مشکل نیست، اما بر نحوه تجربه ما از خصوصیات، به ویژه عرض کلی یک میکس تاثیر می گذارد.
مانی در واقع میدان استریو را یکی از مزایای گوش دادن با هدفون، درک ماهیت گسترده آن و توانایی شنیدن بیشترمی داند. دیوید اضافه می کند که با هدفون می توانید در جزئیات میکس خود دقیق شوید. شخصا تمرکز من روی vocals، kick، snare، bass و solo instruments است که موسیقی را در یک لحظه معین به خود اختصاص می دهند. برای خالی کردن فضای مرکزی و پهن نگه داشتن میکسها می بایست از پنینگ (panning) استفاده کنید. صدای سازها را ابتدا از سمت چپ و راست وارد کنید و سپس مرتب کنید در این صورت مرکز شفاف تر و وضوح بیشتری دارد.
دیدگاه متفاوت
همه برای میکس از هدفون فقط به خاطر مشکل آکوستیک استفاده نمی کنند. مانی می گوید “حتی من هم که در استودیو هدفون برای انجام بسیاری از کارها استفاده می کنم تا صدا را با هدفون بررسی کنم .” هدفون یک روش راحت و در دسترس برای تغییر کار شما، تولید کار خود و افکار متفاوت است. اساسا میکس همین است. مایکل برائر، هدفون را ابزاری برای کمک به حل مشکلات احتمالی در میکس مانند ویرایشها و صدای بیش از حد می داند. تچاد می گوید: «من بیشتر افکتهایم را با هدفون می شنوم، و گاهی اوقات صدای بسته هدفون را دوست دارم.» همچنین مانی می گوید: «من راحتی و توانایی درک نکات ظریف و به خصوص پنینگ و افکت هدفون را دوست دارم. » این راحتی در کار شما نیز تاثیر می گذارد. دیوید اضافه می کند، نزدیکی هدفون روی گوش باعث می شود که بیشتر روی میکس خود متمرکز باشید. به او کمک می کند تا از حواس پرتی دوری کنید. باب نیز در این مورد می گوید:”هدفون مغز انسان را وادار می کند تا به آنچه در حال وقوع است توجه کند. من این را فرصتی برای کار عمیق می بینم، به خصوص زمانی که از هدفونهای in-ears استفاده می کنم.” هدفونها نه تنها برای گوش دادن عالی هستن، بلکه تمرکز شما را در کار بالا می برد که می توانید بهره وری بهتری داشته باشید. فقط ممکن است موجب خستگی ذهن شود. خستگی ذهن یکی از معایب میکس با هدفون محسوب خواهد شد. برای جلوگیری از خستگی می بایست گاهی به خودتان استراحت دهید. خستگی همچنین به نوع هدفون از نظر فیزیکی نیز مربوط هست، اینکه هدفون مناسب را انتخاب کنید بسیار مهم است،زیرا باید هنگام استفاده از آنها راحت باشید و هر چه هدفون سبک تری را انتخاب کنید، کمتر دچار خستگی خواهید شد.
انجام یک میکس خوب با هر ابزاری که در دسترس دارید
صرف نظر از اینکه شما از چه ابزاری استفاده می کنید؛، باید بتوانید یک میکس خوب انجام دهید. مهم نیست در محیط استودیویی با اسپیکر مانیتورینگ این کار انجام می دهید یا با هدفون میکس می کنید. میکس شما باید طوری باشد تا هر کسی که گوش می دهد از آن لذت ببرد حتی اگر متوجه شود که میکس شما با هدفون انجام شده است.
متخصصان صدا با کارشان مطرح می شوند،نه فضای کاری، حرفهای بودن آنها بر این است که بدون توجه به شرایط، کار را به خوبی انجام دهند.