راه اندازی یک استودیوی کامپیوتری

یکی از سوالات متداول کاربران تازه کار در استفاده از سکوئنسرها یا نرم افزارهای موسیقی در مورد راه اندازی یک استودیوی کامپیوتری است. در این مقاله، به شما نشان می دهیم چگونه می توانید یک سیستم ساده و کاربردی ایجاد کنید و آن را برای نیازهای پیشرفته تر گسترش و تطبیق دهید. اگر به دنبال راهکارهایی برای بهبود بهره وری استودیو خود هستید، پیشنهاد می کنیم مقاله “10 راه حل آسان برای بهره وری بهتر از استودیو” را نیز مطالعه کنید، که شامل نکات عملی و مفید است.

بسیاری از استودیوهای خانگی حول یک کامپیوتر با کارت صدا و MIDI ساخته می شوند. اما به غیر از تجهیزات اصلی مثل بلندگوها و میکروفن‌ها، برای راه اندازی کامل سیستم به چه امکانات دیگری نیاز دارید؟ آیا میکسر سخت افزاری واقعا ضروری است؟ اگر از یک رکوردر سخت افزاری استفاده می کنید، پس شکی نیست که به میکسر نیز نیاز خواهید داشت، اما در استودیوی کامپیوتری، که نرم افزارهای سکوئنسر یک میکسر مجازی کامل را ارائه می دهند، ممکن است نیازی به میکسر سخت افزاری نباشد. با این حال در عمل میکسرهای سخت افزاری همچنان کاربرد خود را دارند، هر چند نیازی به مدل‌های پیچیده و بزرگ نیست. اگر به کنترل مستقیم و فیزیکی بر روی تمام تنظیمات صوتی و میدی علاقه دارید، تجهیزات متنوعی وجود دارند که تجربه‌ای مشابه میکسرهای خودکار را برای شما فراهم می کنند.

در یک استودیو میکسر سخت افزاری، معمولا برای ترکیب خروجی‌های تجهیزات MIDI با خروجی‌های سیستم کامپیوتری استفاده می شود. البته می توان این کار را  بدون میکسر انجام داد، به شرطی که کارت صدا ورودی‌های کافی برای اتصال تمام خروجی‌های تجهیزات میدی را داشته باشد. اما حذف میکسر ممکن است به معنای از دست دادن برخی ویژگی‌های مهم باشد، مانند تنظیم آسان میکس هدفون، کنترل سطوح صدا برای مانیتورهای اکتیو، یا امکان کاهش سریع صدا از طریق فیدرهای فیزیکی. این ویژگی‌ها در بسیاری از موارد کار را ساده تر و انعطاف پذیری بیشتری ایجاد می کنند. 

هدف این مقاله بررسی برخی از گزینه‌های موجود برای راه اندازی یک استودیوی کامپیوتری است، به خصوص سیستمی که تنها از یک کیبور کنترلر به عنوان سخت افزار میدی خارجی استفاده می کند. از آنجا که تمرکز اصلی مقاله بر مسیریابی صوتی است، فرض می شود که یک رابط میدی مناسب دارید (یا یک دستگاه اختصاصی یا بخشی از یک کارت صدا) یا از یک کیبورد کنترلر با اتصال مستقیم USB به کامپیوتر استفاده می کنید.

ساده ترین روش برای راه اندازی استودیوی کامپیوتری

برای راه اندازی یک سیستم موسیقی رومیزی ساده تصمیم اولیه این بود که از میکسر استودیویی سخت افزاری صرف نظر شود. اما به دلایلی که در ادامه توضیح داده می شود، ساده ترین و مقرون به صرفه ترین راه حل نیاز به یک میکسر داشت.

سیستم مورد نظر شامل یک iMac با نرم افزار Emagic Logic Gold بود که به عنوان بخشی از Logic Production Kit خریداری شد. این کیت همچنین شامل کارت صدا Emagic EMI 6|2 USB و چندین ساز مجازی از جمله پلیر EXSP24 بود که به عنوان تنها منبع صداهای کنترل شده توسط میدی استفاده می شدند. برای مانیتورینگ نیز از یک جفت اسپیکر اکتیو استفاده می شد و کیبورد کنترلی همان کیبورد خانگی موجود بود.

 از آنجا که صدای پیانوی نمونه برداری شده در EXSP24 کیفیت بهتری نسبت به صدای کیبورد داشت، نیاز به استفاده از صداهای کیبورد احساس نمی شد و در نتیجه این کیبورد تنها به عنوان کنترلر به کار گرفته شد. این تصمیم نتیجه خوبی داشت، زیرا سیستم MIDI کیبورد بسیار پیچیده بود. یک نگاه اجمالی به منوهای آن نشان داد حداقل شش تنظیم مختلف Local On/Off برای بخش‌های مختلف و لایه‌های صفحه کلید وجود دارد که درک آنها به زمان و دقت زیادی نیاز داشت.

بیشتر ضبط‌ها با یک میکروفون و ضبط هر قسمت به طور جداگانه در همان اتاق کامپیوتر انجام می شود، اما او تمایل داشت در صورت نیاز امکان ضبط استریو را داشته باشد. در برخی موارد، استفاده از سه میکروفن می توانست مفید باشد، زیرا این امکان را می داد که همزمان پیانوی آکوستیک استریو ضبط کرده و آواز بخواند. بنابراین نیاز به سه کانال تقویت کننده میکروفن داشت و همچنین باید قادر می بود سطح صدا را که به مانیتورهای اکتیو استفاده می شود تنظیم کند.

 این اهداف می توانستند با خرید کانال‌های صوتی یا تقویت کننده‌های میکروفن جداگانه و اضافه کردن یک دستگاه کنترل سطح پسیو برای تنظیم حجم مانیتورها تحقق یابند، اما راه حل موثرتر در عمل استفاده از یک میکسر کوچک و مقرون به صرفه بود. همانطور که در نمودار شکل 1 نشان داده شده، میکسر در این تنظیمات برای انجام میکس استفاده نمی شود، بلکه صرفا به عنوان منبع پری آمپ‌های میکروفن و ابزار کنترل حجم مانیتورینگ عمل می کند. در این مورد خاص از میکسر Behringer MX804 استفاده شد، زیرا هزینه کمی داشت و امکانات مورد نیاز مانند سیستم مانیتورینگ اتاق کنترل، مانیتورینگ دو کاناله و ارسال پیش از فید را فراهم می کرد. البته می توان از میکسرهای دیگری با امکانات مشابه نیز استفاده کرد – اگر تنها نیاز به کار با دو میکروفن داشته باشید، ارسال پیش از فید می تواند حذف شود. همچنین، خروجی‌های اتاق کنترل ضرورتی ندارند، به شرطی که میکسر خروجی هدفونی داشته باشد که امکان سوئیچ به مانیتورینگ دو کاناله را فراهم کند. بیشتر خروجی‌های هدفون قادرند اسپیکرهای اکتیو را به طور مناسب راه اندازی کنند (با آداپتور مناسب)، حتی اگر برای این منظور طراحی نشده باشند. در سیستم‌هایی با اسپیکرهای پسیو نیز می توان از همین تنظیمات استفاده کرد، اما در این صورت خروجی اتاق کنترل باید اسپیکرها را از طریق یک آمپلی فایر استریو تغذیه کند.

راز این تنظیم خاص این است که میکسر همیشه در حالت مانیتورینگ دو کاناله عمل می کند، به این صورت که سیگنال خروجی از کارت صدا (که به ورودی دو کاناله میکسر متصل است) همیشه از طریق خروجی اتاق کنترل شنیده می شود و حجم آن با استفاده از کنترل سطح اتاق کنترل قابل تنظیم است. به دلیل این که میکسر در حالت مانیتورینگ دو کاناله قرار دارد، بخش اتاق کنترل کاملا از سایر بخش‌های میکسر جدا می شود و در این حالت میکسر تنها به عنوان منبع ارزان برای پری آمپ میکروفن استفاده می شود. در این سیستم هیچ گاه از میکسر خواسته نیم شود که عمل میکس صدا را انجام دهد.

دو کانال اول به طور کامل به سمت چپ و راست پن شده‌اند، به طوری که سیگنال‌های دو میکروفن از خروجی‌های اصلی چپ و راست میکسر به طور جداگانه خارج می شوند، و سپس به ورودی‌های دو کارت صدا ارسال می شوند. سیگنال میکروفن سوم می تواند به یک ارسال پیش از فید فرستاده شود و خروجی این ارسال می تواند به ورودی سوم رابط صوتی منتقل شود. برای این کار، باید کنترل ارسال پیش از فید فقط در کانال مربوطه بالا برده شود و در عین حال، فیدر کانال باید پایین نگه داشته شود تا سیگنال از این کانال با سیگنال‌های دو کانال اول ترکیب نشود. همچنین، کنترل اصلی ارسال پیش از محو شدن باید بالا برده شود و با تنظیمات ارسال پیش از فید در کانال‌ها، این تنظیمات برای کنترل سطح ضبط مورد استفاده قرار می گیرد.

محدودیت‌ها و تکامل

این سیستم اول از نظر هزینه انعطاف پذیری زیاد و ابعاد کوچکی دارد، اما یک محدودیت اصلی دارد: معمولا سطح صدای هدفون و اسپیکرهای مانیتور با یک دکمه کنترل می شوند. بنابراین اگر بخواهید در حین ضبط از خروجی هدفون میکسر برای مانیتورینگ استفاده کنید و اسپیکرهای مانیتور فعال شما در همان اتاق باشند، یا باید اسپیکرها را خاموش کنید یا راهی برای قطع صدای آنها پیدا کنید، مثلا با استفاده از یک سوئیچ دو کاناله بین میکسر و اسپیکرها. فروشگاه‌های تجهیزات صوتی و تصویری اغلب جعبه‌های سوئیچینگ بلندگو دارند که می توانند برای این منظور مورد استفاده قرار گیرند، اما حتی ساخت یک جعبه سوئیچینگ ساده برای خودتان کار دشواری نیست. به عنوان مثال، می توان از یک سوئیچ دو پایه برای این کار استفاده کرد، در این سیستم خاص، کارت صدا دارای خروجی هدفون خاص خود است، بنابراین این مشکل قطع صدای اسپیکرها با استفاده از خروجی هدفون آن برای مانیتورینگ حل می شود.

کسانی که از اسپیکرهای پسیو استفاده می کنند، با این مشکل روبه رو نمی شوند، زیرا کنترل سطح در تقویت کننده قدرت می تواند برای کاهش صدای اسپیکرها هنگام ضبط مورد استفاده قرار گیرد. نکته‌ای که باید در نظر داشت این است که در این تنظیم هیچ دستگاه ضبط کننده اصلی وجود ندارد، زیرا تمام میکس‌ها داخل کامپیوتر و فقط با استفاده از پردازش پلاگین‌ها انجام می شوند. پس از ایجاد فایل استریو (با کیفیت 16 بیت، 44.1 کیلوهرتز) می تواند روی یک CD-R صوتی رایت شده و برای گوش دادن و ارزیابی شنیده شود.

مانند تمام استودیوها، سیستم‌های کامپیوتری هم معمولا گسترش پیدا می کنند و مرحله بعدی از این روند، اضافه کردن یک یا چند منبع صدای میدی خارجی است. همان طور که در مقدمه ذکر شد، این منابع می توانند مستقیما به ورودی‌های آزاد کارت صدا شما متصل شوند. اکثر برنامه‌های نرم افزاری ورودی‌های “زنده” را پشتیبانی می کنند، به این معنا که هنگام تبدیل آهنگ به یک میکس استریو، سینت سایزرهای زنده هم به میکس اضافه می شوند، البته اگر گزینه real-time bounce فعال باشد. اگر بخواهید به این روش کار کنید، تنها چیزی که نیاز دارید یک رابط میدی با پورت‌های کافی برای اتصال سینتی سایزرهای و تعدادی کابل است.

اگر بخواهید از تعداد بیشتری ماژول صدای سخت افزاری  MIDIاستفاده کنید، احتمالا ورودی‌های صوتی کارت صدا شما به اتمام خواهد رسید، که در این صورت دوباره به میکسرها نیاز خواهید داشت. اگر از قبل یک میکسر کوچک دارید، همانطور که در بخش اول این مقاله توضیح داده شد، می توانید از آن برای تامین پری آمپ‌های میکروفن استفاده کنید، یا شاید بخواهید آن را با پری آمپ‌های حرفه‌ای تر یا کانال‌های میکروفن جایگزین کنید. در هر صورت، برای ترکیب خروجی‌های سازهای میدی با خروجی‌های کارت صدا به یک میکسر بزرگ تر نیاز خواهید داشت. این میکسر جدید به طور معمول به سیستم متصل می شود، به طوری که با خروجی اتاق کنترل به اسپیکرهای مانیتور وصل می شود و خروجی اصلی یا به یک رکورد اصلی  می رود یا به دو ورودی‌های آزاد کارت صدا متصل می شود تا میکس نهایی به صورت یک فایل استریو به کامپیوتر بازگشته و ضبط شود.

استفاده از میکسر Four-buss

یک گزینه کمی انعطاف پذیرتر(و اغلب تنها با تفاوت جزئی در قیمت) خرید یک میکسر چهار باس است، زیرا این نوع میکسر به شما این امکان را می دهد که به راحتی انتخاب کنید کدام صدا یا صداها را به کارت صدای خود برای ضبط مجدد به کامپیوتر ارسال ‌کنید. برای مثال، می توانید تمام سینتی سایزرهای خود را به باس‌های سه و چهار ارسال کرده و سپس آن‌ها را به یک ورودی استریو آزاد روی کارت صدای خود هدایت کنید، جایی که صدا به صورت زنده وارد میکس اصلی می شود. این اجازه می دهد که همچنان بتوانید از روش باونس (bounce) برای ترکیب استفاده کنید. به طور جایگزین، می توانید صداها را یکی یکی (یا حتی بخش به بخش، اگر سینتی سایزرها چند صدایی باشند) ارسال کرده و سپس آنها را به عنوان ترک‌های صوتی جداگانه در چند مرحله به سکوئنسر خود ضبط کنید.

اگر چه این کار را می توان با میکسر استریو نیز انجام داد، اما استفاده از میکسر چهار باس این امکان را می دهد که خروجی‌های باس سه و چهار به طور دائمی به ورودی استریو کارت صدا متصل بمانند و به شما اجازه می دهد تا تمام قسمت‌هایی که در حال پخش هستند را هنگام ضبط سازهای میدی در کامپیوتر بشنوید. برای مثال، اگر تنها یک ماژول سینتی سایزر را به باس‌های سه و چهار ارسال می کردید تا آن را ضبط کنید، همچنان می توانید آن را به عنوان بخشی از میکس مانیتور بشنوید، چرا که از طریق کامپیوتر همراه با سایر ترک‌های صوتی نظارت می شود. در مقابل، در میکسر دو کاناله، هر بخشی که نمی خواستید ضبط کنید باید بی صدا می شد، که این فرآیند را پیچیده تر می کند. 

ضبط جداگانه بخش‌های موسیقی امکانات گسترده‌ای را فراهم می کند. یکی از مزایای اصلی این روش این است که حتی اگر ابزار سینتی سایزر مورد استفاده در آیند فروخته شود، همچنان می توانید به ترک باز گردید و آن را دوباره میکس کنید. همچنین، زمانی که هر بخش سینتی سایزر به صورت ترک صوتی مستقل ضبط شود، این بخش‌ها قابل پردازش با پلاگین‌های مختلف سکوئنسر خواهند بود. این روش به سما اجازه می دهد از قابلیت‌های اتوماسیون صوتی سکوئنسر، از جمله کنترل و تنظیم دقیق پلاگین‌ها، استفاده کنید.

علاوه بر این،‌ در صورتی که به میکس چند کاناله (Surround) نیاز داشته باشید، می توانید بخش‌های ضبط شده سینتی سایزر را همانند سایر ترک‌های صوتی، با استفاده از کنترل پنینگ چند کاناله سکوئنسر، به طور دقیق در فضای صوتی قرار دهید. تصویر شماره 3 کاربرد یک میکسر چهار باس را در چنین سیستمی نمایش می دهد.

استفاده از میکسر دیجیتال

با وجود دسترسی به پلاگین‌های فوق العاده، اجرای آنها نیاز به قدرت پردازش بالایی دارد و برخی افکت‌ها مانند ریورب توسط سخت افزارها عملکرد بهتری دارند. پیش تر مقاله‌ای نوشته شده که نحوه استفاده از یک واحد ریورب خارجی را در یک میکسر مجازی توضیح می دهد، اما اکنون که میکسرهای دیجیتال قدرتمند و مقرون به صرفه‌ای با ریورب داخلی، پردازش دینامیک و اکولایزر پارامتریک برای هر کانال در دسترس هستند، استفاده از خروجی‌های متعدد کارت صدا و اتصال آن به یک میکسر جداگانه م یتواند مزیت‌هایی داشته باشد. برای بهره گیری بهینه از این سیستم، بهتر است کارت صدایی با حداقل هشت خروجی مجزا داشته باشید و این خروجی‌ها به صورت ایده آل از طریق یک سیستم رابط دیجیتال چند کاناله مانند Alesis ADAT، Yamaha mLAN یا Tascam TDIF به میکسر متصل شوند.

اگر چه ممکن است تعداد خروجی‌های کارت صدای شما کمتر از تعداد ترک‌های صوتی و سازهای مجازی باشد، اما می توانید در نرم افزار میزبان خود گروه‌بندی‌هایی منطقی ایجاد کنید، (مانند میکس درام، میکس بک وکال‌ها و غیره). این گروه بندی‌ها را می توان به میکسر سخت افزاری منتقل کرد و در آنجا به میکس نهایی پرداخت. همچنین، می توانید در این مرحله افکت‌ها و پردازش‌های دینامیکی را به گروه‌های صوتی اضافه کنید. سازهای میدی سخت افزاری نیز به صورت مستقیم به میکسر متصل می شوند و به ترکیب کلی اضافه می گردند.

میکسرهای دیجیتال مدرن اغلب به کارت‌های توسعه‌ای مجهز هستند که امکان اتصال دیجیتال چند کاناله به سیستم را فراهم می کنند. البته، کارت صدای کامپیوتر شما نیز باید از ورودی و خروجی دیجیتال پشتیبانی کند. مزیت این رویکرد در این است که کارت صداهای مجهز به ورودی و خروجی دیجیتال چند کاناله (مانند ADAT ) معمولا هزینه‌ای به مراتب کمتر از کارت صداهای دارای تعداد زیادی ورودی و خروجی آنالوگ دارند و در عین حال کارایی بالایی ارائه می دهند.

شکل 4 یک سیستم کاربردی را توصیف می کند که در آن میکسر دیجیتال نقش کلیدی در مدیریت خروجی‌های چند گانه کارت صدا وترکیب آنها با منابع صدای میدی خارجی ایفا می کند. این میکسر نه تنها برای تنظیم سطح صدای مانیتورینگ استفاده می شود، بلکه امکان ایجاد میکس بازگشتی (Foldback Mix) برای هدفون اجراکنندگان را با استفاده از ارسال‌های کمکی پیش فید (Pre-Fade Aux Sends) فراهم می کند.

یکی از ساده ترین روش‌های میکس در چنین سیستمی، ارسال خروجی اصلی میکسر (در صورت وجود، از طریق اتصال S/PDIF) به ورودی S/PDIF کارت صدا برای ضبط مستقیم کل میکس به عنوان یک فایل استریو جدید است. همچنین می توان خروجی اصلی را مستقیما به یک دستگاه ضبط CD یا DAT متصل کرد. از مزایای برجسته این روش، علاوه بر بهره مندی از امکاناتی مانند اکولایزر، پردازش دینامیک، افکت‌ها و حتی اتوماسیون میکسر، امکان کنترل دستی بر فرآیند میکس است. داشتن یک فیدر اختصاصی برای هر ترک یا گروهی از ترک‌ها، به شما امکان مدیریت دقیق تر و کارآمدتر در تنظیمات صوتی و نهایی سازی میکس را می دهد.

فراتر از اصول اولیه

همانطور که مشاهده می شود، سیستم‌های کامپیوتری در اندازه‌های مختلفی از سیستم‌های رومیزی کوچک گرفته تا نصب‌هایی که تقریبا اندازه‌ای مشابه با استودیوهای سنتی دارند، تنوع دارند. انتخاب گزینه‌ مناسب بستگی به بودجه شما دارد، اما همچنین تحت تاثیر نحوه کار شما و تعداد منابع صوتی MIDI سخت افزاری که احتمالا به آنها نیاز دارید، قرار می گیرد. نکته دیگری که باید در نظر گرفته شود، میزان کنترل دستی شماست- آیا از اتوماسیون میکس با استفاده از ماوس و به صورت تک تک و در هر بار راضی هستید، یا تمایل دارید که به طور همزمان کنترل کامل روی تمامی فیدرهای صدا داشته باشید؟ اگر کنترل کامل برایتان مهم است، باید در برنامه ریزی خود، از یک کنترل کننده فیدر متحرک سخت افزاری یا یک میکسر دیجیتال با کنترل میدی استفاده کنید.

جالب است بدانید که صرف نظر از اینکه کدام گزینه را انتخاب کنید، کیفیت نهایی کارعمدتا به میکروفن‌ها، پری آمپ‌های میکروفن و مانیتورها و همچنین به مهارت شما به عنوان یک مهندس صدا بستگی دارد. بر خلاف استودیوهای سنتی، در محیط 32 بیتی، دیگر مشکلات تطبیق گین یا قدرت سیگنال وجود ندارد، خبری از اتصالات ضعیف patchbay یا کابل‌های خراب نیست. از طرفی دیگر، بزرگ ترین سرمایه گذاری شما در این نوع سیستم‌ها بیشتر ذهنی است تا مالی- زمان و تلاشی که برای یادگیری و تسلط نرم افزار انتخابی خود می گذارید.

ساخت یک سیستم رو میزی با بودجه محدود که بتواند نتایج حرفه‌ای مشابه استودیوهای بزرگ را ارائه دهد، اکنون ساده تر و مقرون به صرفه تر از همیشه است. برای کسانی که معتقدند نرم افزارهای موسیقی و سخت افزار کامپیوتر بسیار گران هستند، باید گفت که در روزهای نخستین ضبط چند آهنگی آنالوگ، هیچ کس نمی توانست تصور کند که روزی شما قادر خواهید بود یک استودیو کامل با 24 یا بیشتر ترک ضبط، به همراه مانیتورها، یک یا دو میکروفن حرفه‌ای، سمپلرها، افکت‌ها و اتوماسیون را با قیمتی کمتر از یک میکروفن استودیویی سطح بالا خریداری کنید.